Al enige weken wordt gewerkt aan de sloop van een van de laatste, karakteristieke gebouwen van de Bijlmer: garage annex winkelcentrum Kraaiennest. De stichting BijlmerMuseum voert al lange tijd actie tegen de sloop, omdat het gebouw ongekende potenties voor de toekomst zou hebben.
Maar wat vinden de omwonenden ervan? Hoe denkt u daarover?
BijlmerMuseum roept (in ieder geval) iedereen op om onderstaand manifest voor het behoud van Kraaiennest te verspreiden nu het nog kan.
MANIFEST VAN HET BIJLMERMUSEUM
Garage annex winkelcentrum Kraaiennest is ongetwijfeld geen mooi gebouw, in de zin van ‘schoon ‘. Het is nuttigheid in optima forma. Simpelweg een gebouw waar je auto’s stalt en winkels onder brengt, strategisch gelegen naast een doorgaande dreef, in de buurt van een druk metro- en busstation. Het is ook een monumentaal gebouw van een ongekende kracht, groot als een kolos, van onverwoestbaar (!) beton, gemaakt in tijden dat eigenlijk niemand het wilde financieren. Het staat er, omdat het moest van een geluk brengend stedenbouwkundig plan, het werd wat het is, omdat iedereen zijn geloof in dat plan al snel aan het verliezen was. Het markeert de scheidslijn tussen stedenbouwkundige keuzen, tussen het idee van de maakbare samenleving en het idee dat de mens zelf maakbaar is. De keuze tussen de staat en het individu, maar ook tussen de droom van de verlichting en de boersigheid van de poen.
De Bijlmer kende vroeger veel van dit soort gebouwen, langs de Karspel- en Bijlmerdreef. Ze zijn inmiddels bijna allemaal gesloopt en sommigen drastisch verkleind en omgebouwd. Kraaiennest ondergaat nu hetzelfde sloperslot. Het is verdoemd als ‘oude meuk’, product van een fiasco, van een ideologie die we nu verwensen, zoals we eerder deden met religies en kerken. Men sloopt het omdat het verleden moet worden uitgewist, aus radiert, omdat de boel moet schoon geharkt voor een nieuwe toekomst, met twee nette torentjes, vol met woninkjes en bedrijfjes op de begane grond, zoals het nu hoort. Alleen het geld is er niet, laat staan een projectontwikkelaar. Als Kraaiennest daadwerkelijk geheel gesloopt wordt, dan rest een grasveld, waar de Bijlmer Vernieuwers hun geiten kunnen uitlaten. Er komt een mooi hek omheen en we gaan wachten op de wonderen der economie, in de niet erg realistische hoop dat die de oude plannen wil omarmen.
Het is een meedogenloze uitwissing van een gebouw, dat zo karakteristiek is in de Bijlmer geschiedenis. En zo prachtig lelijk, zo onverschrokken eerlijk in zijn eenvoud, dat er sprake is van een andere schoonheid, die bovendien, in al zijn rauwheid, de nieuwe Bijlmer zijn geschiedenis en zijn kleur geeft. Het is het monument dat oude en nieuwe bewoners zijn woonplaats kan laten duiden, hen ankert aan een plek, en aan de geschiedenis, de ontwikkelingen in ons land.
Het is bovendien een gebouw, dat ruimte kan geven aan de meest onvoorziene activiteiten, die zomaar (inter)nationaal kunnen scoren, zoals Fatform onlangs bewezen heeft met zijn expositie Present Forever in de nabijgelegen garage Klieverink en zijn manifestaties op het dak van Kraaiennest in 2010 en 2011, toen het daar mocht, en die in het grijze verleden, in gelijksoortige garages, bestonden uit muziekfestivals, een disco en een openlucht bioscoop. In het gebouw past alles wat nu geen ruimte kan vinden, omdat vierkante meters al te snel te hoog in prijs zijn en/of omdat de activiteit niet past bij de jas, die het nieuwe winkelcentrum gelijk Kameleon of bedrijvencentrum Frankemaheerd zich aangemeten heeft.
In Kraaiennest is ruimte voor onverwacht leven, voor creatieve chaos, ongedachte initiatieven, voor alles wat stedebouwers niet kunnen of wensen te bedenken, voor alles dat moet groeien en niet meteen zijn economisch nut kan bewijzen. En ook het skatepark, dat moet vertrekken bij de NDSM, kan er zomaar in, net zoals een eerste experiment met stadslandbouw, met daaraan gekoppeld een terras met uitzicht. Gezien zijn ligging, – midden in de Bijlmer, op een knooppunt van vervoer -, en dankzij zijn kolossale vorm biedt het gebouw zicht op een unieke concentratie van activiteiten en voorzieningen, die de Bijlmer zelf eindelijk zijn unieke kansenzone geven. Een eigen hart. En dat voor een koopje.
En buiten dat, met enig oplapwerk behoudt de Bijlmer een garage, die voorkomt dat parkeerhoven dichtslibben, en dat het park rond klussenflat Kleiburg (met een groeiende potentie als groot succes) in een zoveelste drang tot geldsmijterij wordt omgeploegd voor asfalt en 450 parkeervakken, en het BijlmerMuseum-gebied opnieuw wordt aangetast. Het openhouden van de garage geeft ook ruimte aan toekomstige parkeerbehoeften, al dan niet samenhangend met het park & ride beleid. Het is een prima overstap-locatie naar electrische autootjes of metro en bus. Als garage heeft het immers de ideale plek: direct naast metrostation Kraaiennest en op slechts 200 meter van de ring A9.
Wij verzoeken daarom per deze aan alle betrokkenen de ingezette sloop van Kraaiennest een halt toe te roepen en zich daadwerkelijk te bezinnen over de toekomst van dit monument met toekomst-waarde. De sloop is nog niet verder dan de binnenkant van het oude winkelcentrum. Hij kan nog gestopt worden.
Kom in actie. En verspreidt dit manifest onder iedereen die daarbij van nut kan zijn.
Meer informatie: Stichting BijlmerMuseum, tel. 020-6994203 / 0641612131, bijlmer1969@gmail.com, www.bijlmermuseum.nl
