De AGG: al 44 jaar in actie voor leefbaarheid rond de Gaasperdammerweg

Lony Wesseling, voorzitter van de Aktie Gezondheid Gaasperdammerweg hield op de grote K-buurt bijeenkomst van 6 juli een boeiend betoog over deze AGG, opgericht in 1977 (!) en die al tientallen jaren zijn bestaansrecht bewijst. Omdat Lony digitaal aanwezig was, was haar bijdrage niet voor iedereen in de zaal (en ook digitaal) moeilijk te volgen. Daarom hieronder haar bijdrage die zeker de moeite is om te lezen. Onder de tekst een filmpje met haar verhaal.

‘In 1973 kwamen mijn man en ik in de K-Buurt wonen namelijk in de inmiddels gesloopte flat Kouwenoord. In 1980 hebben we de K-Buurt verlaten en zijn verhuisd naar de laagbouwwijk Huntum in de H-Buurt.

In 1977 kregen we van de Gemeente Amsterdam een brief dat de verlenging van de Gooiseweg werd tegengehouden door actiegroepen uit het Gooi. Voor de ontsluiting in 1982 van de Floriade in Zuidoost wilde de Gemeente toen de nog aan te leggen lokale ontsluitingsweg, namelijk de Gaasperdammerweg, tijdelijk upgraden tot een snelweg.

Er was toen een groep mensen die bezorgd was dat deze snelweg voor de bewoners veel overlast zou kunnen geven en men geloofde niet zo in het tijdelijke karakter. Deze groep heeft in 1977 de Aktiegroep Geluidshinder Gaasperdammerweg opgericht, afgekort de AGG. Later is de naam veranderd in Aktie Gezondheid Gaasperdammerweg; de afkorting bleef AGG. Er zijn 14 bewonersgroepen rondom de Gaasperdammerweg die aangesloten zijn bij de AGG. Sinds 1977 bestaat de AGG dus 44 jaar.

De doelstelling van de AGG is vanaf het begin en nu nog steeds om de leefomgeving voor de ca. 30.000 bewoners rondom de Gaasperdammerweg/tunnel leefbaar te houden.

Wat heeft de AGG bereikt:

Bij de opening van de Gaasperdammerweg in 1982 kwamen de eerste geluidsschermen in Nederland. De betonnen schermen waren niet mooi maar ze hielden wel een deel van het geluid tegen. Ook werd een op- en afrit bij Holendrecht geschrapt waardoor de weg veiliger werd. Om dit te bereiken moest de AGG zelfs naar de Raad van State.
De snelweg werd steeds drukker en werd helaas niet meer afgewaardeerd tot lokale weg. In de negentiger jaren kwam de overheid weer met plannen voor een snelweg naar ’t Gooi met een tunnel onder het Gein of als alternatief verbreding van de Gaasperdammerweg naar 12-baans. De politieke lobby en acties vanuit ’t Gooi en de Vechtstreek waren doeltreffender dan de strijd van de AGG. De politiek koos voor verbreding van de Gaasperdammerweg. Het zou een open weg worden zonder voorzieningen tegen geluid en luchtverontreiniging. De AGG heeft toen met acties hard ingezet en de politiek weten te bewerken dat de weg in een tunnel zou komen.
De werkzaamheden voor bouw van de tunnel zijn gestart in 2014 en lopen dit jaar af. De overdracht van Rijkswaterstaat aan de Gemeente zal in september 2021 plaatsvinden. Gedurende die hele bouwperiode, dus 7 jaar, heeft de AGG intensief overleg gehad met RWS en IXAS om de overlast van de bouw zoveel mogelijk te beperken.
250 huizen hebben schade van de werkzaamheden ondervonden. De AGG heeft zich ingezet om de schadeprocedure te verbeteren zodat meer mensen in aanmerking kwamen voor een reële schadevergoeding.
In januari 2021 is door de Gemeente Amsterdam een Klankbordgroep Burgerparticipatie opgericht voor de invulling van het Tunneldakpark. Vanuit de AGG hebben twee bewonersvertegenwoordigers in deze groep gezeten, ook heeft een bewoner uit de K-zone deelgenomen. Op de website van de Gemeente Amsterdam staan nu alle wensen, ideeën en plannen voor invulling van het tunneldak. Op korte termijn wordt het plan voorgelegd aan de Stadsdeelcommissie Zuidoost en het College van B&W. De besluitvorming start in september en is waarschijnlijk eind november/begin december afgerond.
Plaatjes uit ontwerpboek:
- - Veld 1 en 8: sport, spelen en bewegen.
  - Veld 2: natuurspeelterrein voor jong en oud, speelattributen van hout
  - Veld 5: stadslandbouw: bloemen, kruiden, groenten.
  - Centraal deel (Nelson Mandelapark): horeca, kleinschalige evenementen.
- - - Het park is nog lang niet af. Daarom gaan een aantal leden van de Klankbordgroep Burgerparcipatie zitting nemen in de Parkmakersgroep. Vooral bij de onderwerpen stadslandbouw en kunst en cultuur is het belangrijk dat er actieve bewoners zich aanmelden om deel uit te maken van deze groep.
    - Er zijn veel suggesties naar voren gekomen voor een naam voor het park. Na overleg met de straatnamencommissie zijn er 3 namen overgebleven namelijk Tunnelpark, Gaasperdammerpark en Ubuntupark. De Stadsdeelcommissie Zuidoost zal later dit jaar advies geven voor de naam.
Oversteekplaats Huntumdreef:

Het park op het tunneldak heeft een doorsnijding bij de Gooiseweg. Lang werd gedacht dat dat de enige onderbreking van het park zou worden. Sinds december 2020 kwam de AGG er echter achter dat er nog een onderbreking is namelijk tussen Huntum en Huigenbos. Daar komt voor de gebruikers van het park een gevaarlijke voetgangersoversteekplaats over de Huntumdreef. De Gemeente blijkt in 2016 al besloten te hebben dat deze oversteekplaats slechts hoeft te worden gemarkeerd met kanalisatiestrepen. Er komt daar dus geen zebrapad, geen verkeerslichtenregelaar op afroep en er komen ook geen drempels.

De AGG zet zich het laatste half jaar heel actief in om te bereiken dat deze oversteekplaats veiliger wordt. Vele instanties zijn benaderd (zoals de Centrale Verkeerscommissie, Cliëntenbelang Amsterdam, gemeenteraads-commissie Mobiliteit, Luchtverontreiniging en Water, de wethouder en de leden van de stadsdeelcommissie zuidoost). Van de stadsdeelcommissie krijgen we veel steun voor onze strijd maar de wethouder heeft onlangs laten weten dat de situatie voorlopig niet verandert. Als de Huntumdreef op 15 juli wordt opengesteld wil men na enige tijd eerst verkeerstellingen doen en daarna beoordelen of er aanpassingen nodig zijn zoals zebrapad en drempels. In ieder geval is duidelijk dat er sowieso geen verkeerslichteninstallatie komt. Dit is zeer teleurstellend want de bescherming van de burgers komt voor de Gemeente niet op de eerste plaats.’